Obligacje: Zastaw się, a postaw się administratorowi, czyli obowiązki administratora zastawu

Niegdyś, poczyniłam w jednym ze swoich artykułów spostrzeżenia dotyczące obowiązków administratora hipoteki. Dzisiaj także chciałabym poczynić kilka uwag, ale w kwestii obowiązków administratora zastawu rejestrowego.

Co najważniejsze, administrator ma prawo do reprezentowania interesów wierzycieli z obligacji wobec emitenta w zakresie zaspokojenia z zastawu rejestrowego ich wierzytelności pieniężnych z tytułu obligacji.

W świetle powyższego uprawnienia, Administrator podejmuje na wniosek wierzycieli z obligacji czynności zmierzających do ich zaspokojenia z zastawu rejestrowego, w tym dąży uzyskania tytułu egzekucyjnego i klauzuli wykonalności oraz do wystąpienia z wnioskiem do organu egzekucyjnego o wszczęcie postępowania egzekucyjnego – w praktyceoznacza to m.in. np. złożenie do sądu pozwu o zapłatę z ograniczeniem do zastawu bądź w przypadku dysponowania przez administratora aktem notarialnym, w którym emitent poddał się dobrowolnie egzekucji na rzecz administratora, złożenie wniosku o nadanie klauzul wykonalności na taki akt (tzw. 777);

Środki z egzekucji wpływają na rachunek Administratora, który uprawniony jest do wykonania podziału środków pozyskanych na skutek egzekucji z zastawu rejestrowego i przekazanie każdemu wierzycielowi z obligacji kwoty uzyskanej z zaspokojenia z zastawu rejestrowego, proporcjonalnie do stosunku wysokości niespłaconej wierzytelności danego wierzyciela z obligacji do łącznej wysokości niespłaconych wierzytelności wszystkich wierzycieli z obligacji.

Na marginesie wskazuje, że z chwilą przekazania sprawy do komornika, rola administratora jest w zasadzie marginalna. To komornik podejmuje czynności zmierzające do zaspokojenia obligatariuszy, poszukuje majątku celem jego zajęcia i egzekucji. Na marginesie wskazuje, że wszystkie te etapy wiążą się z kosztami, które winien ponieść emitent. W przypadku, gdy emitent ich nie ponosi, to obowiązek ich poniesienia przechodzi na obligatariuszy.  Winni oni przede wszystkim dostarczyć administratorowi niezbędną dokumentację oraz wnieść żądane przez administratora opłaty – z reguły na opłacenie pozwu, notariusza albo komornika. W sytuacji bowiem, kiedy emitent nie współpracuje, nie ma żadnej podstawy faktycznej czy prawnej aby to Administrator miał ponosić jakiekolwiek opłaty czy też samodzielnie gromadzić dokumenty w imieniu obligatariuszy. To tak jakby oczekiwać od komornika, że będzie działał bez jakichkolwiek zaliczek. Mimo, że komornik działa na naszą rzecz, oczywistym jest, że to wierzyciel pokrywa koszty postępowania bo to do jego majątku ma powrócić jego wierzytelność. Analogicznie jest w przypadku obligatariuszy.

Szanowni obligatariusze – już kiedyś czyniłam podobny apel, niemniej ponowię go znowu i będę ponawiać dopóki pracuję: czytajcie, pytajcie i weryfikujcie kto będzie odpowiedzialny za to, żeby wasze zabezpieczenie było profesjonalnie obsługiwane.

Tak jak wspominałam w moim poprzednim wpisie, administrator to funkcja przede wszystkim „techniczna”. Został stworzony po to, żeby z jednego przedmiotu zabezpieczenia nie dochodziło swoich roszczeń np. stu obligatariuszy, tylko, żeby podmiot był jeden. Jest to podmiot, który w świetle przedstawionych powyżej uprawnień może Państwu pomóc odzyskać Państwa należności. Może – ale w przypadku braku współpracy z Państwem – nie musi. Dlatego rekomendujemy raz jeszcze, aby z administratorem pozostawać w stałym kontakcie i reagować na jego prośby czy komunikaty. W mądrej grupie siła, niezgodna współpraca rujnuje, zaś zgodna buduje!

autor: Paulina Stańczak-Wypych – adwokat